بعضی افراد چکاوک سحرخیز هستند. دیگران جغدشبزندهدار هستند. اما دانشمندان میگویند که همه به طور منظم در این دو دسته قرار نمیگیرند و یک مطالعه جدید نشان میدهد که در واقع چندین "تیپ شخصیتی" متمایز وجود دارد که بیداری و استراحت افراد را تعریف میکند.
تیپهای شخصیتی، ظهور رفتارهای شما در ریتم شبانهروزیای هستند که در طول روز و شب تجربه میکنید. به تعبیری، آنها ساعت درونی بدن شما هستند و به شما کمک میکنند تا فردی سحرخیز باشید یا شبزندهدار.
با این حال، بیدار شدن و هوشیاری شاید آنطور که کلیشهها نشان میدهند، کاملاً صفر و یکی نباشد و حداقل برخی شواهد نشان میدهد که تیپهای شخصیتیِ جایگزین نیز، فراتر از چکاوکهای سحرخیز و جغدهای شبزندهدار وجود دارند.
دیمیتری اسوشنیکف، محقق فیزیولوژی انسانی، از دانشگاه RUDN روسیه، توضیح میدهد: "تحقیق در مورد تفاوتهای شخصیت زیستی و روانی افراد عمدتا بر روی تیپهای شخصیتی صبح و عصر متمرکز است. با این حال، مطالعات اخیر نشان میدهد که طبقهبندی موجود باید مورد بازنگری و گسترش قرار گیرد."
اسوشنیکف و همکاران محققش در مطالعه جدید خود، تقریباً 2300 شرکتکننده را که اکثر آنها دانشجو بودند، مورد بررسی قرار دادند. از شرکتکنندگان خواسته شد تا تیپ شخصیتی خود را براساس طیف وسیعی از شش تیپِ ممکن که در مطالعات قبلی توسط برخی از محققان مشابه شناسایی شده بود، ارزیابی کنند.
برای تأیید خودارزیابیها، شرکتکنندگان تعدادی آزمون استاندارد و پرسشنامه مورد استفاده دانشمندان خواب را که برای تخمین میزان خوابآلودگی یا هوشیاریِ شرکتکنندگان در زمانهای مختلف (و گاهاً تصادفی) در طول روز طراحی شده بودند، تکمیل کردند.
بر اساس نتایج، به نظر میرسد اکثریت قریب به اتفاق شرکتکنندگان با شش تیپ شخصیتی فرضی پیشنهادی محققان همذات پنداری کردهاند، تنها 5 درصد از افراد در مطالعه با هیچ یک از آنها مطابقت ندارند.
شش تیپ شخصیتی که به گفته محققان اکنون "از نظر قدرت نتیجه" کاملاً تأیید شده است، شامل انواع صبح و عصر به همراه چهار تیپ شخصیتی جدید است:
از نظر میزان هوشیاری و سطح انرژی، انواع سحرخیز از هوشیاری بالایی در صبح برخوردار هستند که در اواسط روز به سطح متوسطی کاهش مییابد و در عصرگاه به سطح پایین میرسد.
برعکس، انواع شبزندهدار هنگام صبح هوشیاری کمی از خود نشان میدهند و در اواسط روز به سطح متوسط میرسد و در شب به سطح بالایی میرسد.
چهار تیپ شخصیتی جدید الگوهای مختلفی را نشان میدهد:
جالب اینجاست که فقط کمی بیشتر از یک سوم (37 درصد) از افراد در مطالعه واقعاً به عنوان چکاوکان سحرخیز یا جغد شبزندهدار (به ترتیب 13 و 24 درصد) شناخته شدهاند، اگرچه شایان ذکر است که نوع عصرانه یعنی همان جغد شبزندهدار، با 24 درصد، بیشترین فراوانی را در بین تیپهای شخصیتی دارد.
تیپهای شخصیتی جدید، 58 درصد از افراد مورد مطالعه را شامل میشوند، 18 درصد افراد خود را خوابآلود در روز میدانند، 16 درصد آنها نسبتاً فعال هستند، 15 درصد نوع فعال در روز را انتخاب کردند و فقط 9 درصد آنها میگویند که آنها در تمام طول روز بسیار فعال هستند.
لازم به یادآوری است که این یک مطالعهی نسبتاً کوچک در مورد طرح کلی موارد است، اما تیم تحقیق میگوید که تحقیقات آینده با استفاده از انواع مختلف روشهای تجربی باید بتواند درباره عملکرد این شش تیپ شخصیتی بیشتر توضیح دهد.
این یافتهها در Personality and Individual Differences گزارش شده است.
# چکاوک سحرخیز # جغد شبزندهدار # تیپهای شخصیتی