بعد از 5 سال و 45 اعزام تحقیقاتی و تلاش بیش از 80 دانشمند و دانشجو، بزرگترین پروژه تحقیقات اقیانوسی با نام ATLAS، رسماً کامل شد.
این پروژه با کشف 12 مکان در اعماق شمال اقیانوس اطلس، یک استاندارد طلایی برای تحقیقات دریایی آینده تعیین کرده است.
محققان با بردن رباتهای زیر آب به مناطقی که قبلاً هرگز مورد کاوش قرار نگرفته بودند، دوازده گونهی جدید از جمله ماهی، مرجان آب سرد و سایر گونههای اسفنجهای بیمهره را کشف کردهاند. در این مناطق که قبلا ناشناخته بودند، 35 گونهی شناختهشده نیز پیدا شده است.
در حال حاضر، این نتایج در 113 مقاله منتشر شده است و 98 مقاله نیز به زودی به آن اضافه میشود.
در میان یافتههای جدید، نوعی رشد مرجانی وجود دارد که به Epizoanthus martinsae معروف است و روی مرجانهای سیاه در عمق بیش از 400 متر (1300 فوت) رشد میکند.
از دیگر کشفیات میتوان به نوعی حیوان کمتحرک شبیه خزه موسوم به قارچ میکروپورلا اشاره کرد که در آتشفشان گل و لای زیر دریا در سواحل اسپانیا پیدا شده است.
همچنین یک حیوان خزه مانند دیگر به نام Antropora gemarita نیز در حال تصفیه و تغذیه از ذرات غذا در اعماق دریا پیدا شد.
این پروژه و یافتههای آن بینظیر است و گویای آن است که هنوز اعماق اقیانوس چه چیزهایی برای ارائه دارد. در غیاب اکوسیستم سالم در اعماق دریا، این گونههای تازه کشف شده بدون شک برای بقا با چالشهایی روبرو هستند.
موری رابرتز، هماهنگکنندهی پروژهی ATLAS میگوید: "به عنوان زادگاه زیستشناسی در اعماق دریا و مهد اقیانوسشناسی، اقیانوس اطلس شمالی مکانی است که باید در مورد آن بیشتر بدانیم. اما فقط در 20 سال گذشته کشف کردهایم که زیستگاههای آن در اعماق دریا چقدر متنوع و آسیبپذیر هستند."
در حقیقت، دانشمندان امروزه میگویند ما بیش از آنچه در مورد اعماق اقیانوس اطلس میدانیم، درباره سطح ماه و مریخ اطلاعات داریم و این یک مشکل جدی است.
مرجانها و ستارههای آب سرد (موسسه تحقیقات فرانسه برای بهرهبرداری از دریا)
اسفنجها و مرجانها شاید کم اهمیت به نظر برسند، اما در اعماق دریا پایه و اساس بسیاری از اکوسیستمها هستند.
زیستشناسان دریایی در واقع از آنها به عنوان "شهرهای" اعماق زمین یاد میکنند که مواد غذایی و سرپناه بسیاری از ماهیهای دیگر را فراهم می کنند.
در دنیایی که به سرعت در حال تغییر است، به نظر میرسد که این اکوسیستمهای دورافتاده به ویژه در برابر فعالیتهای انسانی آسیبپذیر هستند.
مرجانهای سیاه علیرغم نامشان همیشه سیاه نیستند و گرچه با دمای بالا مانند مرجانهای کمعمق سفید نمیشوند، اما تغییرات آب و هوایی همچنان بزرگترین تهدید برای آنها است.
با توجه به تمایل آنها برای رشد در اعماق زمین، ما هنوز اطلاعات بسیار کمی در مورد وضعیت حفاظت از این مرجانها داریم، به این معنی که آنها حتی قبل از اینکه ما آنها را پیدا کنیم منقرض میشوند. سرنوشت هر گونهای در اعماق دریا که آنها از آن حمایت میکنند نیز همین است.
مرجان سیاه و خرچنگ (دانشگاه ادینبورگ)
رابرتز به بی بی سی گفت: "اگر این شهرها در اثر استفادههای مخرب انسانی آسیب ببینند، آن ماهیها جایی برای تخمریزی ندارند و عملکرد کل آن اکوسیستمها برای نسلهای آینده از بین میرود."
اقیانوسها تا یک سوم کربن موجود در جو ما را جذب میکنند و تحقیقات انجام شده در پروژهی ATLAS نشان میدهد که نیمی از زیستگاههای مرجانهای آب سرد در معرض خطر گرم شدن دما هستند.